U nastavku vas informišemo o aktivnostima i projektima realizovanim u izvještajnom periodu, koje su sprovedene shodno potrebama i interesovanjima članstva, ali i u skladu sa programom rada Organizacije za 2025. godinu.
U toku je realizacija sledećih projekata:
Organizacija slijepih za Bar i Ulcinj u partnerstvu sa “Ekvivalentom”, od 30. decembra 2024. godine realizuje dvanaestomjesečni projekat “Pravo na samostalan život osoba sa invaliditetom”, koji je podržan od Komisije Ministarstva socijalnog staranja,brige o porodici i demografije, za raspodjelu sredstava za finansiranje projekata/programa nevladinih organizacija u oblasti zaštita lica sa invaliditetom za 2024. godinu.
Tokom februara organizovano je pravno savjetovalište u okviru kojeg je pružena direktna podrška svim zainteresovanim osobama s invaliditetom i roditeljima i starateljima djece sa smetnjama u razvoju u cilju rješavanja njihovih pojedinačnih problema i u svrhu ostvarivanja prava socijalne i dječije zaštite.
Organizovanjem radionica “Samostalan život osoba sa invaliditetom u zajednici” obučavane su osobe s invaliditetom kako da samostalno obavljaju svoje svakodnevne životne aktivnosti što dovodi do ostvarivanja najvećeg mogućeg stepena samostalnosti osoba s invaliditetom.
Radom društvenog kluba, osobama sa invaliditetom i djeci sa smetnjama u razvoju omogućili smo nesmetano korišćenje usluga u društvenom klubu. Cilj je da se kroz korišćenje usluga Društvenog kluba poboljša društvena aktivnost i socijalizacija osoba sa invaliditetom i djece sa smetnjama u razvoju.
Projekat za opšti cilj ima: “Doprinos većem stepenu socijalne integracije osoba s invaliditetom i djece sa smetnjama u razvoju kroz unapređenje vaninstitucionalnih oblika podrške socijalne i dječije zaštite u širem smislu.”
Tokom cijele implementacije projekta , pokretanjem i organizovanjem efektivne medijske kampanje biće vršena promocija prava osoba s invaliditetom, roditelja i staratelja djece sa smetnjama u razvoju o pravima iz socijalne i dječije zaštite , kao i o vrstama i pristupu postojećim uslugama socijalne i dječije zaštite.
Od 24. decembra 2024. godine, Organizacija slijepih za Bar i Ulcinj u partnerstvu sa Ekvivalentom, realizuje šestomjesečni projekat “Pristupačan saobraćaj za sve – tiče nas se!” koji je podržan od Komisije Ministarstva saobraćaja za raspodjelu sredstava za finansiranje projekata/programa nevladinih organizacija za oblast Zaštita lica sa invaliditetom u saobraćaju za 2024. godinu.
U okviru realizacije ovog projekta u saradnji sa nevladinim organizacijama za zaštitu ljudskih prava lica sa invaliditetom sproveli smo istraživanje o stepenu i vrsti diskriminacije sa kojom se suočavaju lica sa invaliditetom prilikom ostvarivanja prava u oblasti saobraćaja.
Nakon obrade prikupljenih podataka u okviru sprovedenog istraživanja, iste ćemo iskoristiti u cilju osnaživanja i informisanja lica sa invaliditetom kako da prepoznaju i spriječe diskriminaciju i kako da ostvare svoja zagarantovana prava u navedenoj oblasti.
Nakon prikupljenih podataka biće izrađen izvještaj u 100 primjeraka , na standardnoj crnoj štampi, i u elektronskoj formi o ostvarivanju prava lica sa invaliditetom u oblasti saobraćaja, a koji će u značajnoj mjeri doprinijeti sprečavanju diskriminacije lica sa invaliditetom u ovoj oblasti.
Putem organizovanja dana otvorenih vrata pružali smo direktnu podršku ponaosob svim zainteresovanim licima s invaliditetom i članovima njihovih porodica koje su zatražile ovakav vid pomoći u cilju rješavanja njihovih pojedinačnih problema, a u skladu sa njihovim potrebama, u ostvarivanju prava iz oblasti saobraćaja.
Opšti cilj projekta je: Doprinos poštovanju ljudskih prava lica s invaliditetom kao učesnika u saobraćaju i promociji jednakosti”.
Tokom cijele implementacije projekta , pokretanjem i organizovanjem efektivne medijske kampanje biće vršena promocija prava lica sa invaliditetom na uživanje najvišeg mogućeg standarda u oblasti saobraćaja bez diskriminacije po osnovu invalidnosti.
Medijskom kampanjom biće naglašena i važnost otklanjanja barijera sa kojim se suočavaju lica s invaliditetom prilikom ostvarivanja prava iz oblasti saobraćaja, te ukazivanje i na to u kolikoj mjeri diskriminacija lica s invaliditetom u navedenoj oblasti utiče na ostvarivanje prava na slobodu kretanja, čije ograničavanje dovodi do socijalne isključenosti i nejednakosti lica s invaliditetom u odnosu sa drugima.
Organizacija slijepih za Bar i Ulcinj u partnerstvu sa “Ekvivalentom” 22.07.2024. godine započela je implementaciju dvanaestomjesečnog projekta “Jednak pristup informacijama za osobe sa oštećenim vidom”, koji je podržan od komisije Ministarstva ljudskih i manjinskih prava za raspodjelu sredstava za finansiranje projekata/programa nevladinih organizacija za oblast zaštita lica sa invaliditetom u 2024. godini.
U okviru ovog projekta, Organizacija slijepih za Bar i Ulcinj, 6. Februara u Ulcinju i 11. Februara u Baru organizovala je seminare “Pravo na slobodan pristup informacijama”.
Učesnici seminara bili su u prilici da unaprijede nivo znanja o pravima utvrđenim Zakonom o slobodnom pristupu informacijama.
U skladu sa aktivnostima projekta, organizovano je šest jednodnevnih edukativnih seminara za osobe sa oštećenim vidom i predstavnike organizacija civilnog sektora za zaštitu ljudskih prava osoba sa invaliditetom.
Opšti cilj projekta je: Doprinos unapređenju otvorenosti javne uprave i dostupnosti informacija u pristupačnim formatima za osobe sa oštećenim vidom.
- jula 2024. godine, Organizacija slijepih za Bar i Ulcinj u partnerstvu sa “Ekvivalentom” započela je realizaciju dvanaestomjesečnog projekta “Ravnopravnost u zapošljavanju žena sa invaliditetom”, koji je podržan od komisije Ministarstva ljudskih i manjinskih prava za raspodjelu sredstava za finansiranje projekata/programa nevladinih organizacija za oblast rodna ravnopravnost u 2024. godini.
- februara u Podgorici i 21. Februara u Baru Organizacija slijepih za Bar i Ulcinj organizovala je treninge “Pravo na rad žena sa invaliditetom”.
Učesnice treninga bile su u prilici da unaprijede nivo znanja o antidiskriminacionom zakonodavstvu i zaštiti od diskriminacije prilikom ostvarivanja prava na rad i zapošljavanje.
U skladu sa aktivnostima projekta, organizovana su tri treninga za žene sa invaliditetom.
Projekat za opšti cilj ima: “Doprinos poštovanju ljudskih prava i promociji ravnopravnosti u zapošljavanju žena sa invaliditetom”.
Počev od 14. juna ove godine, teče implementacija dvanaestomjesečnog projekta „Programske aktivnosti Organizacije slijepih za Bar i Ulcinj za 2024. godinu“, koji je podržan od komisije Opštine Bar za raspodjelu sredstava nevladinim organizacijama, za projekte i programe nevladinih organizacija za 2024. godinu. Dodjeljena su sredstva i Organizaciji slijepih za Bar i Ulcinj kao nevladinoj Organizaciji koja za opštinu Bar ima poseban status zbog svog značaja i dostignutog dometa i kontinuiteta u radu, a na osnovu plana i programa rada za 2024. godinu.
Osnovni cilj ovog programa je da se stvore uslovi da se osobe sa smetnjama vida prihvate u društvo kao aktivni subjekti, putem integracije u prirodnu sredinu, koju predstavlja lokalna društvena zajednica.
Rukovodstvo organizacije i njeni zaposleni su tokom februara prisustvovali sastancima, konferencijama, seminarima, okruglim stolovima i drugim aktivnostima.
Navodimo neke od važnijih događaja koje smo organizovali ili smo na njima učestvovali, a za koje smatramo da su naročito značajni:
“Ekvivalent” 5. Februara u prostorijama Organizacije slijepih u Baru organizovao je edukativnu radionicu za žene sa invaliditetom u cilju prepoznavanja i prijavljivanja rodno zasnovane i višestruke diskriminacije. Ovo je prva od tri planirane edukativne radionice koja je organizovana u okviru implementacije projekta: „Prihvati izazov”, koji Nevladina organizacija „Ekvivalent” sprovodi u partnerstvu sa „Organizacijom slijepih za Bar i Ulcinj”, uz finansijsku podršku Ministarstva ljudskih i manjinskih prava, u oblasti rodne ravnopravnosti za 2024. godinu.
Pomenuti projekat ima za cilj da podigne nivo svijesti i znanja kod žena i djevojčica sa invaliditetom da prepoznaju i prijave rodno zasnovanu i višestruku diskriminaciju, te jačanje samopouzdanja i konkurentnosti na tržištu rada žena i djevojčica sa invaliditetom.
- Februara u hotelu „Aurel“ u Podgorici “Ekvivalent” organizovao je okrugli sto u okviru projekta “Pravo na svojeručni potpis”., koji realizuje u partnerstvu sa nevladinim organizacijama „Carpe Diem” i „Psiho-Vodič” iz Podgorice. Ovom događaju prisustvovao je Predsjednik Organizacije slijepih za Bar i Ulcinj Veselin Joketić.
Na okruglom stolu predstavljene su analize zakonodavnog i institucionalnog okvira Crne Gore, međunarodni propisi i uporedno zakonodavstvo zemalja regiona sa ciljem normiranja upotrebe faksimila kao svojeručnog potpisa, predstavljeni su i svi drugi postignuti rezultati.
Projekat se sprovodi kroz subgranting program u okviru projekta „U pravo vrijeme – Podrška zaštitnicima/ama ljudskih prava i OCD u oblasti promocije ljudskih prava i razvoja demokratske političke kulture”, koji realizuju Nvo Juventas, Help – Hilfe zur Selbsthilfe, Centar za monitoring i istraživanje – CeMi, Kvir Montenegro i Otvoreni centar Bona fide, a koji finansira Evropska unija u Crnoj Gori kroz program Evropski instrument za demokratiju i ljudska prava za Crnu Goru 2022 (EIDHR) i kofinansira Ministarstvo javne uprave Crne Gore.
Cilj ovog projekta je: „Omogućiti potpunu ravnopravnost lica sa invaliditetom u odnosu na druga lica u postupku ostvarivanja prava pred organima javnih vlasti i obezbjediti poštovanje dostojanstva ličnosti i poštovanja ljudskih prava lica sa invaliditetom bez diskriminacije, prilikom potpisivanja dokumenata, putem upotrebe faksimila kao ličnog potpisa.”
Direktor doma zdravlja u Baru Bojana Vuković, 21. Februara u svom kabinetu upriličila je sastanak sa predsjednikom Organizacije slijepih za Bar i Ulcinj, Veselinom Joketićem. Cilj sastanka bio je uspostavljanje i razvijanje saradnje kako bi se u narednom periodu radilo na unapređenju pristupačnosti zdravstvene zaštite za osobe sa smetnjama vida. Predsjednik Organizacije slijepih za Bar i Ulcinj Veselin Joketić zahvalio je direktorici doma zdravlja Bar na prijemu. On je govorio o neophodnoj saradnji i unapređenju usluga u pristupačnom prostoru u ovoj zdravstvenoj ustanovi za osobe sa smetnjama vidom. Tokom konstruktivnog sastanka, Predsjednik Organizacije Veselin Joketić je iznijo predloge za rješavanje problema koje su prepoznali u prethodnom periodu, a koji se odnose na prilagođavanje infrastrukture, dodatno obučavanje osoblja za rad sa osobama sa smetnjama vidom, unapređenje i implementaciju tehnoloških rješenja.
Direktor Bojana Vuković kazala je: dom zdravlja Bar radi će u interesu i na dobrobit svih osiguranika. Naša osnovna intencija je da se približimo građanima i da usluge na primarnom nivou još više učinimo dostupnim svima ali posebno slijepim i slabovidim osobama. Dom zdravlja Bar će nastaviti aktivno da radi na unapređenju pristupačnosti i inkluzivnosti, uzimajući u obzir potrebe svih pacijenata”. istakla je direktorica Vuković
Dogovoreno je da se redovno izrađuju natpisi na Brajevom pismu. Takođe u narednom periodu raditi na iznalaženju mogućnosti ugradnje taktilnih staza vodilja i izrade pristupačnog sajta za osobe sa smetnjama vida u Barskom domu zdravlja.
U prostorijama Organizacije slijepih u Baru 24. Februara Internacionalna policijska organizacija Crne Gore (IPO CG) organizovala je okrugli sto na temu mentalnog zdravlja u saradnji sa Organizacijom slijepih za Bar i Ulcinj (ORSLIBRUL). Događaj je okupio stručnjake iz različitih oblasti sa ciljem identifikovanja izazova u mentalnom zdravlju i predlaganja konkretnih mjera za unapređenje sistema podrške.
Moderator okruglog stola, Momčilo Šćekić, izvršni direktor IPO CG, naglasio je ozbiljan problem nedostatka stručnog kadra u oblasti mentalnog zdravlja, uključujući psihijatre, psihoterapeute i logopede. Ovaj deficit posebno otežava pravovremenu dijagnozu i tretman osoba sa mentalnim poteškoćama, naročito djece i mladih.
Veselin Joketić, predsjednik ORSLIBRUL-a, istakao je izazove sa kojima se suočavaju osobe sa invaliditetom, posebno u pogledu nedostatka stručnog kadra poput logopeda i defektologa. Takođe je ukazao na potrebu kontinuirane edukacije roditelja djece sa smetnjama u razvoju. Marija Božović, sekretarka ORSLIBRUL, naglasila je važnu ulogu porodica u mentalnom zdravlju, posebno u kontekstu prevencije problema u razvoju i mentalnom zdravlju djece.
Generalni sekretar IPO CG, Boris Janković, kazao je da se društvo često fokusira na posljedice mentalnih problema umjesto na preventivne mjere. Posebno je naglasio štetne efekte digitalnih platformi na mentalno zdravlje mladih, te ukazao na potrebu za strožom kontrolom sadržaja kojem djeca imaju pristup.
Sa okruglog stola su pozvali na otvaranje besplatnih savjetovališta za pravovremeno prepoznavanje i liječenje mentalnih problema. Apelovali su na uvođenje defektologa i logopeda u škole kako bi djeca sa poteškoćama u razvoju dobila adekvatnu podršku i povećanje ovlašćenja socijalnih radnika za efikasnije djelovanje u kriznim situacijama.
Takođe, smatraju da treba uvesti obavezni izvještaj o mentalnom razvoju djece iz vrtića i škola radi rane intervencije, kao i jačanje kontrole sadržaja na digitalnim platformama kako bi se smanjio negativan uticaj interneta na mlade.
Preporuka je da se uvedu savjetovališta za buduće bračne parove radi edukacije i prevencije porodičnih problema. Potrebno je i formiranje registra za praćenje maloljetnih lica sa rizičnim ponašanjem radi bolje podrške.
Zaključeno je da mentalno zdravlje nije samo individualna, već i društvena odgovornost. Kako su obećali na okruglom stolu, Internacionalna policijska organizacija Crne Gore nastaviće sa aktivnostima usmjerenim na podizanje svijesti i unapređenje sistema podrške u ovoj oblasti.
Svakodnevno su obavljani redovni administrativni poslovi, uz kontinuirano i ažurno vođenje evidencije o članstvu. Prema trenutnoj evidenciji imamo 73 člana različite strukture i starosne dobi.
Jedna od značajnih aktivnosti koju je sprovodila Organizacija tokom februara jeste nabavka i raspodjela osnovnih životnih namjernica članovima koji su u stanju socijalne potrebe.
Naročiti napor uložili smo u zaštiti postojećih i ostvarivanju novih prava na beneficije osoba sa smetnjama vida sa teritorija Opština Bar i Ulcinj. U saradnji sa Savezom slijepih Crne Gore obezbjedili smo za jedan broj naših članova legitimacije za korišćenje povlastica u unutrašnjem željezničkom saobraćaju Crne Gore.
Istrajno radimo na unapređenju pravnog položaja slijepih i teže slabovidih osoba. Pisali smo, uz pomoć pravnika, različite vrste uputstava za ostvarivanje pojedinih prava, podrške za članove i članice, od kojih su najznačajniji: raznovrsni zahtjevi usmjereni prema lokalnim i državnim organima.
Uporedo sa tim, radili smo na informisanju članova, ali i šire zajednice o novinama u oblasti prava osoba sa invaliditetom. Valja naglasiti da ovo svakako podrazumijeva i davanje pravnih savjeta za naše članstvo.
Svim zainteresovanim članovima pomagali smo da podnesu zahtjev za dobijanje znaka pristupačnosti, za obilježavanje vozila lica sa invaliditetom. Pružali smo pomoć zainteresovanim članovima za oslobađanje od plaćanja putarine za korisnika znaka pristupačnosti OSI kroz tunel “Sozina” i autoput “Princeza Ksenija”.
Angažovali smo se i kako bi jedan broj članova mogao ostvariti pravo na medicinsko-tehnička pomagala za slijepe kod Fonda za zdravstveno osiguranje Crne Gore.
U skladu sa Zakonom o zdravstvenom osiguranju Crne Gore, pomagali smo zainteresovanim članovima u ostvarivanju prava na besplatne stomatološke usluge.
U oblasti kulturno informativne djelatnosti, naši rezultati nikako nijesu ostali nezapaženi.
- februara u bioskopu Organizacije u Baru, organizovali smo projekciju filma „Prozor u dvorište”, u adaptaciji za osobe sa smetnjama vida.
U sklopu redovnog umjetničkog programa jednom mjesečno organizujemo projekcije adaptiranih filmova za svoje članove kako bi se filmska umjetnost približila što širem krugu osoba sa smetnjama vida, koje su zbog svog vizuelnog invaliditeta praktično onemogućene da uživaju u dostignućima filmske umjetnosti.
Naša audio biblioteka funkcioniše u okviru Narodne biblioteke i čitaonice “Ivo Vučković” u Baru u kojoj svi zainteresovani građani i turisti Bara mogu besplatno pozajmiti i pročitati željenu knjigu. Korisnici biblioteke mogu doći i lično u prostorijama Organizacije i na USB-u uzeti naslove koje bi željeli da čitaju. Servisi kućne i poštanske dostave knjiga funkcionisali su redovno pa je 5 naslova dostavljeno na čitanje našim korisnicima u zemlji i inostranstvu.
Dužnu pažnju posvećujemo informativnoj djelatnosti u okviru koje izdajemo časopis “Pravo na riječ” , jednom mjesečno u audio formatu zahvaljujući finansijskim sredstvima Opštine Bar. Krajem mjeseca pripremljen, snimljen, umnožen i distribuiran je 253. broj časopisa za februar 2025. godine.
U cilju praćenja savremenih kanala komunikacije, ali i bolje vidljivosti i dostupnosti svih informacija vezanih za rad Organizacije, kako članovima, tako i ostalim građanima, konstantno smo ažurirali sajt www.orslibrul.org, facebook stranicu “Organizacija slijepih za Bar i Ulcinj” i instagram profil “orslibrul”.
Organizacija ima sopstvenu multifunkcionalnu štampariju koja raspolaže sa opremom za nesmetan rad.
U izvještajnom periodu odštampali smo knjige, različite materijale kao i naljepnice sa informacijama na Brajevom pismu jednom broju institucija i na taj način omogućili licima sa smetnjama vida da nesmetano funkcionišu pod jednakim uslovima kao i lica bez invaliditeta.
U prostorijama Organizacije radi opremljen Društveni klub, kao korisnički servis. Korisnicima Kluba je i u proteklom mjesecu bilo omogućeno da, svakog radnog dana u posljepodnevnim satima, igraju društvene igre, koriste internet i kablovsku televiziju i druže se razmjenjujući svoja iskustva. Multifunkcionalni Društveni klub je servis usluga kojim smo donekle uspjeli da doprinesemo da se poboljša društvena aktivnost i socijalizacija našeg članstva, što će nam biti zadatak i ubuduće.
Šah, sport i rekreacija su nesumnjivo jedan od naših prioriteta. I u ovom periodu sprovedene su u djelo uobičajene aktivnosti u okviru Sportsko rekreativnog društva OSI „Bar” čiji je osnivač Organizacija slijepih za Bar i Ulcinj.
- februara 2025 godine u Resursnom centru za djecu i mlade “Podgorica” u Podgorici, Paraolimpijski komitet Crne Gore organizovao je sistematski pregled za svoje članice i članove.
Jedan broj članova Sportsko rekreativnog društva OSI “Bar” pristupio je sistematskim pregledima.
U prostorijama društva redovno su organizovani treninzi u pikadu.
Zahvaljujući subvenciji sportsko rekreativnog centra Topolica, jedan broj atletičara i rekreativaca društva povremeno je trenirao na atletskim terenima u Baru.
I u ovom periodu imali smo dinamičnu i kvalitetnu saradnju sa brojnim pojedincima, pravnim subjektima i organizacijama, kao i sa medijskim kućama u Crnoj Gori.
