IZVJEŠTAJ O RADU ORGANIZACIJE SLIJEPIH ZA BAR I ULCINJ ZA AVGUST 2022 GODINE
Tokom navedenog perioda postignuti su značajni rezultati i sprovedene brojne aktivnosti na svim poljima svoga djelovanja, koje doprinose uspješnom radu i pozicioniranju organizacije u društvu, ali i unaprijeđenju života njenih članova.
U nastavku vas informišemo o projektima i aktivnostima realizovanim u mjesecu za nama, koje su sprovedene shodno potrebama i interesovanjima članstva, ali i u skladu sa programom rada Organizacije za 2022. godinu.
Organizacija slijepih za Bar i Ulcinj, od 31. Avgusta implementira šestomjesečni projekat “Unaprijeđenje stepena saobraćajne kulture i prava OSI u saobraćaju!”, koji je podržan od komisije Ministarstva kapitalnih investicija za raspodjelu sredstava nevladinim organizacijama za finansiranje projekata/programa u oblasti zaštite lica sa invaliditetom u saobraćaju, u 2022 godini.
Opšti cilj projekta je: Doprinos poštovanju ljudskih prava osoba s invaliditetom kao učesnika u saobraćaju i promociji jednakosti”.
Specifični cilj, projekta koji će biti ostvaren realizacijom predviđenih aktivnosti: “Podizanje nivoa saobraćajne kulture i kreiranje preporuka za prevazilaženje evidentnih barijera sa kojima se susreću osobe s invaliditetom u saobraćaju.”
Realizacijom predviđenih aktivnosti projekta kao direktni korisnici biće uključene sve osobe s invaliditetom koje žive ili borave na teritoriji Bijelog Polja, Podgorice i Bara, kao i prevoznici, preduzeća i agencije.”
Organizacija slijepih za Bar i Ulcinj, kao nosilac projekta, sprovest će istraživanje o stepenu i vrsti diskriminacije sa kojom se suočavaju lica s invaliditetom prilikom ostvarivanja prava iz oblasti saobraćaja na teritoriji Bijelog Polja, Podgorice i Bara. Planirano istraživanje biće sprovedeno od strane tima istraživača za koje će prethodno biti organizovan trening na kojem će istraživači biti upoznati sa načinom i metodama istraživanja. Predviđeni period istraživanja trajaće dva mjeseca i odnosiće se na terensko istraživanje kojom prilikom će istraživači evidentirati nivo pristupačnosti saobraćajne infrastrukture, signalizacije, objekata i informacija za lica s invaliditetom u Bijelom Polju, Podgorici i Baru. Nakon sprovedenog istraživanja biće izrađena publikacija, koja će pored rezultata sprovedenog istraživanja sadržati i mozaik fotografija koje će uz korišćenje saobraćajnih znakova ukazivati na prisustvo diskriminacije lica s invaliditetom kao učesnika u saobraćaju i konkretne preporuke za primjenu standarda pristupačnosti kada je ova oblast u pitanju.
Tokom cijelog perioda implementacije projekta biće sprovedena efektivna medijska kampanja za podizanje nivoa svijesti javnosti o uvažavanju prava lica s invaliditetom u oblasti saobraćaja. Medijskom kampanjom biće naglašena i važnost otklanjanja barijera sa kojim se suočavaju lica s invaliditetom prilikom ostvarivanja prava iz oblasti saobraćaja, te ukazivanje i na to u kolikoj mjeri diskriminacija lica s invaliditetom u navedenoj oblasti utiče na ostvarivanje prava na slobodu kretanja, čije ograničavanje dovodi do socijalne isključenosti i nejednakosti lica s invaliditetom u odnosu sa drugima.
Sve ovo nedvosmisleno ukazuje da će sprovođenje ovog projekta direktno doprinijeti ostvarivanju sledećih strateških ciljeva:
- Dosljedna primjena i unapređenje postojećih propisa radi povećanja opšteg nivoa pristupačnosti fizičke sredine, javnog prevoza i usluga licima sa invaliditetom;
- Zaštita i unapređivanje prava lica sa invaliditetom u oblasti saobraćaja kroz efikasan sistem zaštite, razvijanjem prevencije i sprečavanjem diskriminacije;
- Obezbjeđivanje uslova za puno i aktivno učestvovanje lica sa invaliditetom u svim oblastima društvenog života na ravnopravnoj osnovi kroz razvoj i primjenu politike pružanja jednakih mogućnosti.
- Upoznavanje društva s problemima i pravima lica sa invaliditetom sistematskom i planskom edukacijom i informisanjem.
U okviru javnih radova kod Zavoda za zapošljavanje Crne Gore odobren nam je projekat “Servis personalne asistencije za slijepa i teže slabovida lica”. Njegova realizacija počela je 20. jula u trajanju od četiri mjeseca. Dva personalna asistenta tokom avgusta pružala su personalnu asistenciju u prostorijama Organizacije, ali po potrebi i na terenu jednom broju članova. Podrška je podrazumijevala pomoć osobama sa smetnjama vida pri kretanju, nabavci osnovnih životnih namirnica, plaćanje komunalija, prevoz u različite svrhe, kao i neophodnu pomoć u informisanju. Pružanjem personalne asistencije doprinijeli smo socijalizaciji, poboljšanju kvaliteta života i učešću u raznim društvenim aktivnostima za 15 članova.
- maja otpočela je zvanična implementacija projekta „Programske aktivnosti Organizacije slijepih za Bar i Ulcinj za 2022. godinu“, koji je podržan od strane komisije opštine Bar za raspodjelu sredstava nevladinim organizacijama, za projekte i programe nevladinih organizacija za 2022. godinu.
Dodjeljena su sredstva i Organizaciji slijepih za Bar i Ulcinj kao nevladinoj organizaciji koja za opštinu Bar ima poseban status zbog svog značaja i dostignutog dometa i kontinuiteta u radu, a na osnovu plana i programa rada za 2022. godinu.
U sklopu projekta podržane su redovne aktivnosti kontinuiranog rada i obavljanja osnovne djelatnosti u Organizaciji kao i druge aktivnosti koje doprinose poboljšanju položaja i integraciju osoba sa potpunim i djelimičnim gubitkom vida.
Organizacija slijepih za Bar i Ulcinj, od 30. decembra 2021. godine realizuje dvanaestomjesečni projekat „Za dostojanstven i ravnopravan život OSI“, koji je podržan od komisije Ministarstva pravde, ljudskih i manjinskih prava za raspodjelu sredstava nevladinim organizacijama za finansiranje projekata/programa u oblasti zaštite lica sa invaliditetom od diskriminacije i promociju jednakosti, pod nazivom „Recimo NE diskriminaciji lica sa invaliditetom- 2021“.
Opšti cilj projekta je “Omogućavanje potpune ravnopravnosti lica sa invaliditetom sa drugim licima u svim oblastima u skladu sa Zakonom o zabrani diskriminacije lica sa invaliditetom i Konvencijom o pravima lica sa invaliditetom.“ Njegova realizacija će doprinijeti unapređenju ukupnog kvaliteta života osoba s invaliditetom i članova njihovih porodica u ostvarivanju većeg stepena njihove socijalne integracije kroz pružanje usluga socijalne zaštite u širem smislu.
Specifični cilj (svrha) projekta koji će biti ostvaren realizacijom predviđenih aktivnosti je osnažiti osobe s invaliditetom i članove njihovih porodica radi unapređenja njihovog ukupnog kvaliteta života i poboljšanja socijalne inkluzije kroz edukaciju i informisanje o pristupu postojećim uslugama socijalne i dječije zaštite.
Direktnu ciljnu grupu predloženog projekta čine osobe sa invaliditetom i članovi njihovih porodica sa područja cijele Crne Gore.
U skladu sa planiranim aktivnostima projekta „Za dostojanstven i ravnopravan život OSI“, I u avgustu Barsko Ulcinjska Organizacija organizovala je pravno savjetovalište za osobe sa invaliditetom i članove njihovih porodica. Putem sprovođenja pravnog savjetovališta pružena je direktna podrška ponaosob svim osobama s invaliditetom i članovima njihovih porodica koje su zatražile ovakav vid pomoći u cilju rješavanja njihovih pojedinačnih problema, a u skladu sa njihovim potrebama, u pristupu postojećim uslugama socijalne i dječije zaštite.
Takođe u okviru projekta od 1. Avgusta u trajanju od 3 mjeseca jednom nedeljno organizujemo Dane otvorenih vrata za osobe sa invaliditetom i članove njihovih porodica.
Organizovanjem Dana otvorenih vrata, sve zainteresovane osobe s invaliditetom i članovi njihovih porodica imaće mogućnost da se kroz neposrednu komunikaciju sa aktivistima za zaštitu ljudskih prava osoba s invaliditetom detaljno upoznaju sa pristupom postojećim uslugama socijalne i dječije zaštite. Sve zainteresovane osobe s invaliditetom i članovi njihovih porodica koji uzmu učešće u ovoj aktivnosti imaće mogućnost da kroz neposrednu međusobnu komunikaciju uz podršku aktivista za zaštitu ljudskih prava osoba s invaliditetom razmijene svoja iskustva kada je u pitanju pristup postojećim uslugama socijalne i dječije zaštite.
Dani otvorenih vrata organizuju se svakog četvrtka u Baru, u prostorijama Organizacije slijepih za Bar i Ulcinj, Ul. Rista Lekića D10.
- avgusta 2022. godine, Organizacija slijepih za Bar i Ulcinj okončala je osmomjesečnu implementaciju projekta „Učinimo pristupačan saobraćaj za OSI“, koji je podržan od komisije Ministarstva kapitalnih investicija za raspodjelu sredstava nevladinim organizacijama za finansiranje projekata/programa u oblasti zaštite lica sa invaliditetom u saobraćaju, u 2021 godini.
Projekat je imao za cilj podizanje nivoa svijesti ciljnih grupa i ukupne javnosti o značaju, potrebi i obavezi uvažavanja i doslednoj primjeni svih zakonom zagarantovanih prava lica sa invaliditetom, na bazi nediskriminacije i jednakosti sa drugima.
Direktne ciljne grupe bile su osobe sa invaliditetom koje imaju poteškoće u korišćenju usluga u saobraćaju, predstavnici pružaoca usluga u saobraćaju, članovi porodice, prijatelji, komšije, ukupna javnost.
Indirektne ciljne grupe bili su građani, lokalne zajednice u kojoj borave i žive lica sa invaliditetom, zainteresovana javnost i mediji.
Konvencija UN o pravima osoba sa invaliditetom, koja je od 2009. godine dio pravnog sistema Crne Gore, prepoznaje i definiše „pristupačnost“ kao jedno od osnovnih načela Konvencije, ali i posebno ljudsko pravo osoba sa invaliditetom. U članu 9 definiše obavezu država potpisnica da osiguraju pristupačnost kako fizičkog okruženja, tako i saobraćaja uopšte.
Aktivnosti projekta obuhvatale su podizanje nivoa saobraćajne kulture i kreiranje preporuka za prevazilaženje evidentnih barijera sa kojima se susreću osobe s invaliditetom u saobraćaju, uključujući tri jednodnevna seminara za osobe sa invaliditetom u sjevernoj, centralnoj i južnoj regiji Crne Gore, tri jednodnevna seminara za pružaoce usluga u saobraćaju u sjevernoj, centralnoj i južnoj regiji Crne Gore, izradu brošure “OSI kao učesnik u saobraćaju” i organizovanje jednog okruglog stola “Učinimo pristupačan saobraćaj za OSI”.
Realizovane aktivnosti u sklopu ovog projekta nastale su kao odgovor na neke od prepoznatih potreba ciljne grupe:
“Promovisanje ravnopravnog korišćenja usluga javnog prevoza od strane OSI”.
“Podizanje nivoa svijesti građana da oni sami mogu biti prepreka za uključenost lica sa invaliditetom u tokove saobraćaja, a isto tako svojim savjesnim ponašanjem mogu uticati na uklanjanje tih prepreka.”
Dakle, pristupačnost javnog saobraćaja podrazumijeva pristupačna sredstva javnog prevoza, pristupačne objekte, autobuske i željezničke stanice, aerodrome, luke, saobraćajnice i druge javne prostore koji su namijenjeni saobraćaju, informacije o prevoznim sredstvima i linijama, informaciono-komunikacione tehnologije koje pružaju i omogućavaju korišćenje usluge saobraćaja.
Realizacija ovog projekta doprinijeće obezbjeđivanje uslova za puno i aktivno učestvovanje lica sa invaliditetom u svim oblastima društvenog života na ravnopravnoj osnovi kroz razvoj i primjenu politike pružanja jednakih mogućnosti. Osim toga, društvo će se upoznati sa problemima i pravima lica sa invaliditetom, sistematskom i planskom edukacijom i njihovim informisanjem.
NVO Ekvivalent u partnerstvu sa Organizacijom slijepih za Bar i Ulcinj, od 22. decembra 2021. godine realizuje dvanaestomjesečni projekat “Pristupačnost turističke ponude Crne Gore osobama s invaliditetom!”. Projekat je podržan od komisije Ministarstva ekologije, prostornog planiranja i urbanizma za raspodjelu sredstava nevladinim organizacijama za finansiranje projekata/programa koji doprinose zaštiti lica sa invaliditetom “Pristupačnost objekata licima sa invaliditetom – kao načelo pri planiranju i izgradnji objekata “.
Konkretni cilj projekta je: “Stvaranje preduslova za formiranje pristupačne turističke ponude Crne Gore osobama s invaliditetom kroz unapređenje zakonodavnog okvira i kreiranje internet portala sa portfoliom pristupačnih smještajnih kapaciteta, turističkih sadržaja i turističkih paket aranžmana”.
Sprovođenjem planiranih aktivnosti projekta biće ostvaren doprinos većem stepenu dostupnosti informacija i ravnopravnosti lica sa invaliditetom sa drugim licima u skladu sa načelima Konvencije UN o pravima lica sa invaliditetom i Ustavom Crne Gore.
Svakodnevno su obavljani redovni administrativni poslovi, uz kontinuirano i ažurno vođenje evidencije o članstvu. Prema trenutnoj evidenciji imamo 74 članova različite strukture i starosne dobi.
Istrajno radimo na unapređenju pravnog položaja osoba bez vida i slabovidih osoba. Pisali smo, uz pomoć pravnika, različite vrste uputstava za ostvarivanje pojedinih prava, podrške za članove i članice, od kojih su najznačajniji: raznovrsni zahtjevi usmjereni prema lokalnim i državnim organima, žalbe na rješenja o odbijanju prava na ličnu invalidninu i njegu i pomoć, kao i tužbe za Upravni sud za ostvarivanje pomenutih prava.
Uporedo sa tim, radili smo na informisanju članova, ali i šire zajednice o novinama u oblasti prava osoba sa invaliditetom. Valja naglasiti da ovo svakako podrazumijeva i davanje pravnih savjeta za naše članstvo.
Pružali smo podršku zainteresovanim članovima na ostvarivanju prava za dobijanje znaka pristupačnosti, za obilježavanje vozila lica sa invaliditetom i oslobađanja od plaćanja putarine kroz tunel Sozina i auto put “Princeza Ksenija” za korisnika i vlasnika znaka pristupačnosti.
U oblasti kulturno informativne djelatnosti, naši rezultati nikako nijesu ostali nezapaženi.
U saradnji sa Bibliotekom za slijepe Crne Gore organizovali smo dvije redovne projekcije filmova i to: „Maratonci trče počasni krug”,, 3.avgusta i “Taksi bluz” 18. avgusta. Projekcije filmova u adaptaciji za osobe sa smetnjama vida održane su u bioskopu Organizacije u Baru.
Interaktivnu adaptaciju filmova uživo radio je saradnik Biblioteke Igor Tomić.
U sklopu redovnog umjetničkog programa jednom mjesečno organizujemo projekcije adaptiranih filmova za svoje članove kako bi se filmska umjetnost približila što širem krugu osoba sa smetnjama vida, koje su zbog svog vizuelnog invaliditeta praktično onemogućene da uživaju u dostignućima filmske umjetnosti.
Tradicionalno, audio Biblioteka Organizacije, je i u ovom mjesecu permanentno obogaćivana sa knjižnim fondom, koji trenutno raspolaže sa 564 snimljenih djela.
U okviru Narodne biblioteke i čitaonice “Ivo Vučković” u Baru funkcioniše naša audio biblioteka u kojoj svi zainteresovani građani i turisti Bara mogu besplatno pozajmiti i pročitati željenu knjigu.
Korisnici biblioteke mogu doći i lično u prostorijama organizacije i na USB-u uzeti naslove koje bi željeli da čitaju. Servisi kućne i poštanske dostave knjiga funkcionisali su redovno pa je 8 naslova dostavljeno na čitanje našim korisnicima u zemlji i inostranstvu.
Dužnu pažnju posvećujemo informativnoj djelatnosti u okviru koje izdajemo časopis “Pravo na riječ”, jednom mjesečno u audio formatu, koji iz broja u broj stiče sve više slušalaca. Krajem mjeseca pripremljen, snimljen, umnožen i distribuiran je 223. broj časopisa za avgust 2022. godine.
U cilju praćenja savremenih kanala komunikacije, ali i bolje vidljivosti i dostupnosti svih informacija vezanih za rad Organizacije, kako članovima, tako i ostalim građanima, konstantno smo ažurirali sajt www.orslibrul.org, facebook stranicu “Organizacija slijepih za Bar i Ulcinj” i instagram profil “orslibrul”.
Ovo je još jedan način koji utiče da budemo prisutniji u javnosti, kojoj će sve naše aktivnosti biti dostupne, a u isto vrijeme doprinosimo svijesti šire javnosti u odnosu na prava i sposobnosti osoba sa smetnjama vida.
Organizacija ima sopstvenu multifunkcionalnu štampariju koja raspolaže sa opremom za nesmetan rad. Sve što se odštampa namijenjeno je našim članovima i učenicima u inkluzivnom obrazovanju.
U izvještajnom periodu odštampali smo različite materijale kao i naljepnice sa informacijama na Brajevom pismu jednom broju institucija i na taj način omogućili licima sa smetnjama vida da nesmetano funkcionišu pod jednakim uslovima kao i lica bez invaliditeta.
Posebnu pažnju posvetili smo inkluziji osoba sa smetnjama vida i njihovoj podršci u osposobljavanju za samostalan život.
U prostorijama Organizacije radi opremljen Društveni klub kao korisnički servis. Posjetiocima kluba i u proteklom mjesecu bilo je omogućeno da, svakog radnog dana u poslijepodnevnim satima, treniraju pikado, igraju društvene igre, koriste internet i kablovsku televiziju i druže se razmjenjujući svoja iskustva. Multifunkcionalni Društveni klub je servis usluga kojim smo donekle uspjeli da doprinesemo da se poboljša društvena aktivnost i socijalizacija našeg članstva, što će nam biti zadatak i ubuduće.
Šah, sport i rekreacija su nesumnjivo jedan od naših prioriteta. I u ovom periodu sprovedene su u djelo uobičajene aktivnosti u okviru Sportsko rekreativnog društva OSI „Bar” čiji je osnivač Organizacija slijepih za Bar i Ulcinj.
Članovi Sportsko rekreativnog društva OSI “Bar” i u proteklom periodu redovno su trenirali pikado pripremajući se za predstojeća takmičenja. Jedan broj atletičara i rekreativaca društva je trenirao na atletskim terenima sportsko rekreativnog centra Topolica u Baru.
I u ovom periodu imali smo dinamičnu i kvalitetnu saradnju sa brojnim pojedincima, pravnim subjektima i organizacijama, kao i sa medijskim kućama u Crnoj Gori.
Sa medijima smo kvalitetno sarađivali kroz predstavljanje naših najznačajnijih aktivnosti, projekata, ali i inicijativa, na kojima svakodnevno radimo u cilju poboljšanja kvaliteta života osoba sa smetnjama vida na području Opština Bar i Ulcinj.